Zuk HIRUMAren esentzia bizitzea nahi dugu, eta horrek gure hizkuntzan, euskaran, murgiltzea dakar. HIRUMAn ere euskara, Europako hizkuntzarik zaharrenetarikoa, pasioz eta harrotasunez bizitzen dugu. Bizirik dagoen hizkuntza denez, euskara gure nortasunaren eta ondarearen funtsezko zatia da, eta gu bisitatzera etortzen den ororekin partekatu nahi dugu.
Euskara garenaren eta gure nortasunaren oinarrizko zatia da. Gure kaleetan, elkarrizketa bakoitzean, HIRUMAko txoko bakoitzean, euskara bizirik entzungo eta ikusiko duzu. Airean arnasten den hizkuntza da eta, haren jatorria gutxik ezagutzen badute ere, inguratzen gaituen paisaiaren adinako historia aberatsa du.
Gonbidatuta zaude esperientzia paregabe honen parte izatera, euskaraz gozatzera eta, zergatik ez? gure euskalkietako esaldiren bat edo beste ikastera. Kulturalki aberasteaz gain, milaka urteko ondarea bizirik mantentzen lagunduko duzu.
Texto
HIRUMAn aurkituko dituzu euskal arkitekturaren, espiritualtasunaren eta kultur ondarearen (euskal arte garaikidea) hiru tenpluak. Goza ezazu bakeaz eta lasaitasunaz tenplu hauen ingurune naturalean.
Gipuzkoako barnealdean dokumentatutako lehen parrokia-eliza da. Gainera, bisitaren osagarri gisa, Antioko Interpretazio Zentroa dago. Uztailaren 2an oso ezaguna den erromeria egiten da, eta barruan Ama Birjinaren omenezko ezpata-dantza interpretatzen da.
Gipuzkoako Zaindariaren Santutegia mendigune arrokatsuz eta sakan eta haitzarte sakonez osatutako paisaia ikusgarrian dago, non espiritualtasunak, kulturak eta naturak bat egiten duten modu paregabean. Bere abangoardia artistikoak garaiko molde arkitektonikoak apurtzen ditu.
Ezagutu HIRUMA lau etapatan, bertako tenplu ikonikoen eta naturaren bidez.
Etapa: Zuamaia – Loyola
Etapa: Loiola – Antio
Etapa: Antio – Brinkola
Etapa: Brinkola – Arantzazu
Etapa: Loyola – Zumarraga
Etapa: Zumarraga – Arantzazu
Etapa: Arantzau – Araia
Etapa: Araotz – Oñati
HIRUMAko industria-ondareak euskal industriaren historian garrantzi handia izan duten hainbat garai eta une balioesten ditu. Aukera paregabea da bertako agertoki industrialetan murgiltzeko: 50eko hamarkadako langile-bizitza, burdinaren mundua, burdinola, papera, trenbidea edo zientzia.
Denboran zehar bidaiatzeko aukera ematen du, eta 50eko hamarkadatik aurrera Euskal Herrira iritsi ziren langile-familien munduan barneratzekoa. Ibilbide horretan, langileen eguneroko bizitza osatzen zuten gune horiek guztiak ezagutuko ditugu: fabrika, etxebizitza, eskola, ekonomatua eta gainerako zerbitzuak. Ibilbidea: 2,1 km (30 minutu).
Bisitak aurretiko hitzordu bidez
Esperientzia paregabe honetan, burdinolako erakustaldiaz gozatuko duzu eta errota batek nola funtzionatzen duen ikusiko duzu. 1952an zaharberritu zuten, eta XV. mendeko zazpi burdinoletatik kontserbatzen den bakarra da; ASM International (American Society for Metals) metalaren elkarte amerikar ospetsuaren aintzatespena du.
Bisitak
Parekorik ez duen espazio honetan, Museo bihurtutako lantoki zaharrak artearen eta industriaren arteko harremana erakusten du, Euskadiko eskultore garrantzitsuenetariko baten eskutik.
Bisitak
Bidaiatu iraganera Aurrera lurrunezko tren-makinak tiratutako tren historikoan. Makina zaharberritua da, eta beste garai batera eramateko prest dago. Europako tren-bildumarik aipagarrienetako batean egongo zara: tren-makinak, bagoiak, makinak, trenetako erlojuak, 1925eko tailer mekaniko original bat eta transformazio elektrikoko zentrala.
Bisitak
Zientzia maite dutenek bai ala bai bizi beharreko esperientzia; kimikako, fisikako eta zoologiako (mundu osoko animaliak) bilduma ikusgarria du. Erakusketa paregabeak eskaintzeaz gain, ondarearen kontserbazioan eta hedapenean dihardu, jasangarritasuna eta berrikuntza bultzatuz.
Bisitak
Ezagutu Arrasateko industria-historia udalerrira bertaratuz edo jarraian agertzen den loturaren bidez.
Bisitak
Kobazulo hau Gizateriaren Munduko Ondare (UNESCO) da. Familian, lagunekin eta taldean egiteko plan paregabea da; bertan, Madeleine aldiko labar-pinturez eta 70 animalia-irudiz (horietatik 64 margotuak eta 6 grabatuak) gozatu ahalko duzue.
Zaldia da irudirik irudikatuena. Bertako zaldi-multzoa arte franko-kantabriarreko ederrenetarikoa eta aberatsenetarikoa da, eta bere kategorian horma-mihise onentzat jotzen da. Ekaingo irudien artean, hartzak, oreinak, kapridoak… ere badaude.
Ibilbide zirkularra (PR-Gi 214 Izarraizko Bira) eta igoerak haraneko behatokian.
Ibilbide honetan, Goltzibar bailara aberatsean barrena ibiliko gara eta Izarraitz mendikatearen magalean dauden basoak ikusiko ditugu; gure historiaren arrastoak ezagutzeko aukera izango dugu bertan.
Pero es, sin duda, la Universidad Sancti Spiritus (1542) de Oñati la arquitectura renacentista civil más destacada de nuestro entorno.
Ibilbide honek Oñatiko bailararen ikuspegi interesgarria erakusten digu, herriar en inguruan oraindik geratzen diren bidezidor eta bide zaharren bitartez.
Desde el aparcamiento del Santuario de
Arantzazu, esta ruta fácil y hermosa explora bosques donde los carboneros elaboraban carbón vegetal, moldeando el paisaje forestal.
Recorrido panorámico de Oñati que empieza en el centro histórico y atraviesa barrios rurales. Comienza en la plaza de San Antón y sigue por la calle adoquinada de San Antón.
Ruta que ofrece vistas magníficas del
entorno natural del Santuario de Arantzazu, combinando naturaleza y antiguos oficios.
Ruta ideal para explorar los alrededores de Oñati, donde se pueden observar formaciones naturales, construcciones humanas y buitres leonados. Una zona protegida por su fauna y flora.
Así como el agua desgasta las rocas, los
contrabandistas se movían con habilidad en esta zona cárstica, dominando las cuevas, caminos y árboles del área.
Esta ruta parte desde el parking del santuario de Arantzazu revelando su zona montañosa y los valles de Arriona y Bellotza desde una perspectiva única.
El camino transcurre entre el Santuario de Arantzazu y Urbia. A través de montañas y bosques, paisajes impresionantes todo el año. La senda abarca desde túmulos prehistóricos hasta arte contemporáneo.
Ezagutu itzazu HIRUMA osatzen duten herrietako hirigune historikoak, txundituta geldituko zara haien aberastasun kultural eta arkitektonikoarekin.
Murgil zaitez Arrasateko Erdi Aroko Hiribilduko alde zaharrean: San Juan Bataiatzailearen Parrokia, Bañez-Artazubiaga jauregia, San Frantziskoko eliza eta komentuak, udaletxea eta Okendo eta Monterron jauregiak. Azken honen atzean, izen bereko parkea dago, herriko txoko preziatuenetako bat da eta aparteko zuhaitz gisa babestutako sekuoia erraldoia bizi da bertan.
Ezagutu Azkoitiko monumentu-multzo garrantzitsua, Eusko Jaurlaritzak 2005ean kultur ondasun izendatu zuen hirigune historikoan. Ikusi: Insausti jauregia, FLOREAGA jauregia, Idiakez edo Etxe Beltza, Balda dorretxea, Jasokundearen parrokia, Aristide Cavaillé-Coll (1898) handiaren azken organo erromantikoa parrokian eta Jorge Oteiza Frontoiak.
Murgil zaitez Bergarako hirigune historikoan eta bertako hiru kale paraleloetan: Goenkale, Artekale (Errege Bidearen pasabidea) eta Barrenkale. Goenkale 3. zenbakia Erdi Aro amaierako arkitektura zibilaren adibide aipagarria da.
Sar zaitez Leintz Gatzagako alde zaharrean, bidaiatu hainbat mende atzera eta ibili Erdi Aroko kale hesitu eta inguratuetan. Hiru kale paralelo eta zeharkako kale bat ditu, errege-bidea igarotzen zena eta gaur egun San Inazio kalea dena. Herrigunera sartzeko jatorrizko zazpi atarietatik bost bakarrik daude zutik.
Mendeetan zehar, Oñati Jaurerri herribildua izan zen, eta, ondoren, Konderria. Hori dela eta, bitxi arkitektoniko handiak ditu: Zumeltzegi dorretxea, San Migel Parrokiako aldare nagusiaren azpiko kripta, Pedro Velez de Guevararen hilobia, Erdi Aroko San Migel Errotako Interpretazio Gunea, Bideurreta monasterioa, Pietatearen kapera, Foruen Enparantza…
Murgil zaitez Erdi Aroko hirigune historiko honetan. Oinetxeak eta jauregiak nabarmentzen dira; Corral Ipeñarrieta jauregia (egungo udaletxea), Areizaga eta Aizpuru Enea, eta Ipeñarrieta. Beste geraleku interesgarri batzuk: Tourseko San Martin parrokia-eliza, Mineral eta Fosilen Museoa eta Jose Maria Iparragirreren oroimenez eraikitako “Askatasun Egarria” mausoleoa.
Ezagutu Loiolako Bailararen ondare- eta natura-aberastasuna giza begia iristen ez den xehetasun-mailan, HD teknologiari eta 360 argazkiari esker.
Etapa: Zuamaia – Loyola
Etapa: Loiola – Antio
Etapa: Antio – Brinkola
Etapa: Brinkola – Arantzazu
Etapa: Loyola – Zumarraga
Etapa: Zumarraga – Arantzazu
Etapa: Arantzau – Araia
Ibilbide zirkularra (PR-Gi 214 Izarraizko Bira) eta igoerak haraneko behatokian.